Selma in Argentinië, Paraguay, Uruguay (2006)

Welkom op mijn reisblog over Argentinië, Paraguay en Uruguay in Zuid-Amerika. Hier volgen persoonlijke impressies van deze buurlanden, die ik met openbaar vervoer doorkruiste. Een deel van mijn avonturen staat in de door mij samengestelde landenreeksuitgave TE GAST IN Argentinië van Uitgeverij Informatie Verre Reizen (juni 2007, ISBN 978-90-76888-73-6).

donderdag 9 november 2006

Paraguay Here I Come

Zo, daar ben ik dan, helemaal in Asunción, hoofdstad van Paraguay. Ik móest hier gewoon heen. Aangetrokken door de relatieve onbekendheid van dit geïsoleerde en exotisch klinkende land. Dankzij kopieën uit een oude Lonely Planet van Zwitser Martin heb ik me een beetje kunnen verdiepen in de nationale geschiedenis en cultuur.

Geografisch ingesloten door Bolivia, Brazilië en Argentinië en politiek geteisterd door dictaturen is het land nou niet wat je noemt een bruisende parel in Latijns-Amerika. Wat Paraguay echter verrekte interessant maakt, is de mix van de oorspronkelijke indiaanse bewoners, Spaanse kolonisten en latere immigranten uit Europa, Argentinië, en – recentelijk – Japan, Korea en Brazilië.
In 1537 stichtten Spanjaarden een fort (Nuestra Señora de la Asunción) op de oostelijke oever van de Río Paraguay. Bij hoge uitzondering verliep de culturele integratie tussen de lokale Guaraní-indianen en zo’n 350 Spanjaarden zó goed, dat er een mestizo-maatschappij ontstond waarin beide volkeren elkaars taal en gewoonten overnamen. Nog steeds is Paraguay officieel tweetalig: men spreekt Spaans én Guaraní. De mestizos maken meer dan 85 procent uit van de totale bevolking. In 2002 werden 87.099 indigenas geteld (1,7 procent van de totale bevolking). Zij vallen uiteen in 20 etnische groepen, waaronder de Guaraní. Weten we dat ook weer.


De grensoversteek verliep vlekkeloos (op het busstation in Resistencia en bij aankomst in mijn hotel kreeg ik en passant nog wat felicitaties, dus men gluurt overduidelijk naar de geboortedatum in mijn paspoort). Alleen al vanwege de gekke Guaraní-munteenheid voel ik me een verre gast in een vreemd land: 1 dollar is ongeveer 5360 Guaranís, en 1 euro ongeveer 6900 Guaranís. Dat was even hard nadenken toen ik gisteren bij de ABN-AMRO (!) geld ging pinnen.

Mijn eerste wandeling in Asunción – waar ongeveer 20 procent van de 5,6 miljoen inwoners woont – leidde via het oude treinstation uit 1856 naar Museo Etnográfico “Dr. Andrés Barbero” over de inheemse culturen van Paraguay.
Meneer Barbero richtte dit particuliere museum op in 1929, toen hij voorzitter was van la Sociedad Scientífica del Paraguay. Zijn collectie bestond uit eigen aankopen en donaties. Later werd deze collectie uitgebreid met etnografische objecten die de eerste (Duitse) directeur Dr. Max Schmidt verzamelde op zijn veldtochten. In 1951 werd ene Doctora Branislava Susnik uit Slovenië de tweede museumdirecteur en in 1956 zette de Fundación La Piedad de filantropische activiteiten van Dr. Barbero voort.
Het museum ontvangt geen overheidssteun en trekt ongeveer 5300 bezoekers per jaar, vertelt Bernardo Benitez. Hij werkt al jaren voor de Fundación en als ik hier woensdagochtend aanbel, opent hij de deuren van het museum en gaan alle lichten in de zalen aan. Bernardo geeft enthousiast een nadere toelichting bij de tentoongestelde voorwerpen, waaronder veel sierlijke tassen en manden van gedroogde grassoorten, kettingen en verentooien, speren en keramiek. Zelf is hij een mestizo met indigenas-voorouderen en immigrantenbloed: de oma van een van zijn oma's kwam ooit vanuit de Oekraïne naar Paraguay.

¡Hola Bernardo, gracias por la interpretación. El museo fue muy interesante!


Ik ben onder de indruk van het werk van Doctora Branislava Susnik. In de jaren vijftig van de vorige eeuw bracht zij verschillende inheemse stammen en gebruiken in kaart, en op tientallen zwartwitfoto's uit de jaren vijftig is zij zelf te zien temidden van indianen uit de Occidental (Noord-Paraguay) en Oriental (Zuid-Paraguay). Een zeer geëmancipeerde, sigarettenrokende dame in macho-kleding. Zij stierf uiteindelijk aan lonkanker, weet Bernardo. Bij mijn vertrek krijg ik 2 Guaraní-krantjes mee. Van de taal begrijp ik niks, maar wauw, I love these souvenirs.


Een andere werkelijkheid op straat: veel politiemensen die grote geweren dragen, zoals deze hombre die een mate meeslurpt met zijn leeftijdgenoten zonder wapens. Een paar uur later passeer ik in het centrum een zwaar bewapende man die toekijkt als er geld vanuit een bank naar een busje wordt overgeheveld, en word ik heeeel zenuwachtig als ik langs hem loop.

Posted by Picasa